อิโต ฮิโระบุมิ(伊藤博文, ค.ศ. 1841-1909)

อิโต ฮิโระบุมิ เป็นซามูไรจากแคว้นโชฌู หนึ่งในสี่แคว้นที่เป็นผู้นำในการล้มล้างการปกครองของตระกูลโทะกุงะวะในปี ค.ศ. 1867 อิโตได้เข้าร่วมขบวนการนี้และต่อมาเป็นผู้นำคนสำคัญคนหนึ่งในสมัยเมจิ(ค.ศ. 1868 – 1912)เขามีผลงานและดำรงตำแหน่งสำคัญ ๆ ในสมัยนี้ กล่าวคือ ในปี ค.ศ. 1863 ได้ร่วมในคณะทูตที่รัฐบาลโชกุนส่งไปอังกฤษ ในช่วงปี ค.ศ. 1872 – 1873 ได้ร่วมในคณะทูตอิวะกุระ(Iwakura Mission)เดินทางไปประเทศต่าง ๆ ในยุโรป เพื่อศึกษาอารยธรรมตะวันตกและแก้ไขสนธิสัญญาสิทธิสภาพนอกอาณาเขตที่ญี่ปุ่นทำกับประเทศตะวันตก ในปี ค.ศ. 1875 ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีกระทรวงมหาดไทย และต่อมาในปี ค.ศ. 1885 ได้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีด้วย

 

อิโตเป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกของญี่ปุ่น ที่ดำรงตำแหน่งถึงสองสมัย คือ ระหว่างปี ค.ศ. 1885 – 1888  และระหว่างปี ค.ศ. 1892 – 1896 ผลงานที่สำคัญของเขา คือ การร่างรัฐธรรมนูญฉบับแรกของญี่ปุ่น ซึ่งประกาศใช้ในปี ค.ศ. 1889  รัฐธรรมนูญฉบับนี้ยังคงอำนาจของจักรพรรดิไว้เหมือนกับรัฐธรรมนูญของปรัสเซียที่ยังคงอำนาจของพระเจ้าไกรเซอร์ไว้เช่นเดียวกัน

 

ในปี ค.ศ. 1905 เมื่อญี่ปุ่นมีสิทธิการปกครองในเกาหลี อิโตได้เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์คนแรกที่ไปปกครองเกาหลี เขาปกครองเกาหลีด้วยความเข้มงวดกวดขัน สร้างความขมขื่นให้แก่ชาวเกาหลีอย่างยิ่ง ในที่สุดในปี ค.ศ. 1909 อิโตถูกนักชาตินิยมเกาหลีสังหารที่สถานีรถไฟฮาบิน ในเมืองแทกู ทางตอนใต้ของประเทศเกาหลี(ปัจจุบันคือเกาหลีใต้)

 

สุรางค์ศรี ตันเสียงสม

 

Akira, George. 1967. Foundations of Constitutional Government in Modern Japan, 1868-1900. Harvard.

Beckman, George M. 1957. The Making of Meiji Constitution.  Kansas.

Read more