คะท์ซุฌิกะ โฮะกุซะอิ เป็นศิลปินผู้เขียนภาพอุกิโยะเอะ（浮世絵）ที่มีชื่อเสียงมากคนหนึ่งในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ของญี่ปุ่น ผลงานของเขาแสดงถึงภาพทิวทัศน์ที่งดงาม ความสวยงามของลายเส้นและสีสัน งานของเขามีอิทธิพลต่อทั้งศิลปินในสมัยเดียวกัน ศิลปินรุ่นหลัง ศิลปินในปัจจุบันและทั่วโลก
โฮะกุซะอิเกิดในครอบครัวชาวนาที่ยากจนนอกเมืองเอะโดะ เขาเริ่มต้นด้วยการทำงานในร้านทำกระจก และต่อมาได้ฝึกการแกะสลักภาพ เมื่ออายุ 18 ปี เขาได้เข้าศึกษาในสำนักของคะท์ซุกะวะ ฌุนโฌ（勝川春章）หลังจากนั้นก็ได้พัฒนางานศิลปะเรื่อยมา งานของโฮะกุซะอิมีหลากหลายมากมาย ทั้งภาพนก ดอกไม้ และทิวทัศน์ งานชิ้นสำคัญของโฮะกุซะอิ คือ ภาพทิวทัศน์ภูเขาฟูจิ 36 ภาพ（The Thirty-Six Views of Mount Fuji / 富嶽三十六景）เป็นภาพภูเขาฟูจิในมุมต่าง ๆ 36 ภาพ เขาใช้เวลารังสรรค์งานชิ้นนี้เป็นเวลานานถึง 10 ปี งานของเขาเต็มไปด้วยพลังและความสงบตามแบบลัทธิเซ็น โฮะกุซะอิเสียชีวิตเมื่ออายุ 89 ปี เขามีลูกศิษย์เป็นจำนวนมาก ลูกศิษย์ที่มีชื่อเสียง ได้แก่ โทะโยะตะ ฮกเกะอิ（魚屋北渓, ค.ศ. 1780 – 1850）และ โฌะเตะอิ โฮะกุจุ（昇亭北寿, ค.ศ. 1763 – 1824）
สุรางค์ศรี ตันเสียงสม
Neuer, Roni and others. 1978. Ukiyo-e 250 Years of Japanese Art London: Studio Editions Ltd.
