ลักษณะการสื่อสารในภาษาญี่ปุ่นที่แตกต่างจากภาษาอื่นอย่างเห็นได้ชัด คือ บทบาทของคู่สนทนา หรือผู้ที่ร่วมทำการสื่อสารด้วย 水谷（1989）กล่าวไว้ว่า การสื่อสารในภาษาญี่ปุ่นมีลักษณะแบบ 共話（การสื่อสารไปพร้อม ๆ กันทั้งคนพูดและคนฟัง）ต่างกับภาษาทางตะวันตกที่เป็นแบบ 対話（การสื่อสารส่งต่อกันไปมา）โดยได้ยกตัวอย่างสำนวนแบบ leaving unsaid ที่พบในภาษาญี่ปุ่นดังนี้
1)
ในกรณีนี้ ผู้พูด A ไม่จำเป็นต้องพูดให้จบ เพราะคู่สนทนาหรือ B จะพูดต่อให้ ซึ่งลักษณะการพูดเช่นนี้ จะไม่พบในการสื่อสารของภาษาตะวันตกที่ผู้พูดจะพูดในส่วนของตนจนจบก่อนจะส่งให้คู่สนทนาพูดต่อ ดังนั้นลักษณะการสื่อสารในภาษาญี่ปุ่นคู่สนทนาในการสื่อสารจึงมีความสำคัญมาก และมีจังหวะที่ค่อยเป็นค่อยไป โดยจะสังเกตสีหน้าและท่าทีของคู่สนทนาไปด้วย ก่อนจะค่อย ๆ เสนอสิ่งที่ตัวเองจะสื่อออกไป ส่วนคู่สนทนาก็จะสังเกตท่าทีของอีกฝ่ายก่อนที่จะต่อบทสนทนานั้น
การสื่อสารในภาษาญี่ปุ่นจะคำนึงถึงความรู้สึกและจิตใจของคู่สนทนาเป็นอย่างมาก และในขณะเดียวกันคู่สนทนาก็จะคำนึงถึงความรู้สึกและจิตใจของผู้พูดกลับมาเช่นกัน ทำให้บางครั้ง ลักษณะการสื่อสารในภาษาญี่ปุ่นจะดูเหมือนว่ามีลักษณะอ้อมค้อม กำกวม ไม่ตรงไปตรงมา และมักจะหลีกเลี่ยง การแสดงความรู้สึกในทางลบ
กนกวรรณ เลาหบูรณะกิจ คะตะกิริ
รายการอ้างอิง :
水谷信子（1993）「「共話」から「対話へ」」『日本語学』12-4, pp.4-10, 明治書院
水谷信子（1989）『日本語教育の内容と方法』アルク
รูปภาพประกอบ:
