『その日本語、ちょっと変かも？』
第１４回 熱があって、休みます
ซีรีส์นี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับภาษาญี่ปุ่นของคนไทยที่สร้างความประหลาดใจให้แก่คนญี่ปุ่น ในแต่ละตอนเราจะยกตัวอย่างภาษาญี่ปุ่นที่หลายคนใช้กันจนคุ้นเคย และดูเหมือนไม่ผิดไวยากรณ์ตรงไหน แต่..ทำไมคนญี่ปุ่นถึงรู้สึกว่าไม่เป็นธรรมชาติ พร้อมกับอธิบายว่าที่จริงแล้วควรพูดอย่างไร
ตอนที่ 14 นี้ นำเสนอวิธีการใช้ รูป 「て」 ที่ใช้แสดงเหตุผล
จะเป็นอย่างไร ไปติดตามกันเลยค่ะ
สถานการณ์: ท่านกำลังป่วยเป็นหวัด
เจ้าหน้าที่ธุรการ: 「もしもし。〇〇がっこうです。」(ฮัลโหล โรงเรียน…ครับ)
นักเรียนชาวไทย:「もしもし。Ａです。すみませんが、きょうは かぜを ひいて、やすみます。」 (ฮัลโหล ผมชื่อเอครับ วันนี้ผมเป็นหวัดเลยจะขอหยุดเรียนครับ)
ทุกคนคิดว่าการพูดแบบนี้ถูกต้องหรือไม่คะ
รูป 「て」 ที่ใช้แสดงเหตุผล
ในภาษาญี่ปุ่นสามารถใช้คำกริยาหรือคำคุณศัพท์รูป「て」 เพื่อบอกเหตุผลหรือสาเหตุได้ เช่น
あの パソコンが たかくて、かえません。 (คอมพิวเตอร์เครื่องนั้นแพง เลยซื้อไม่ได้)
たくさん あるいて、つかれました。(เพราะว่าเดินมาก เลยรู้สึกเหนื่อย)
อย่างไรก็ตาม รูป「て」นี้ ไม่สามารถใช้ได้ในการแสดงเหตุผลในทุกครั้งไป
เรามาทำความรู้จักกับรูปประโยคแสดงเหตุผล「ประโยคＡ[คำกริยาหรือคำคุณศัพท์รูปて] （สาเหตุ）、ประโยคＢ(ผล)」ว่าใช้ในกรณีใดได้บ้าง
สำนวนที่สามารถใช้ในประโยคส่วนหลังซึ่งแสดงผล (ตำแหน่ง Ｂ) ต้องมีลักษณะพิเศษดังนี้
ประโยคส่วนหลังมักใช้สำนวนที่แสดงอารมณ์ความรู้สึก หรือสำนวนที่แสดงว่าสามารถทำได้/ไม่สามารถทำได้ (ดูประโยคตัวอย่างในสไลด์ที่ 3)
ไม่ใช้กับสำนวนที่แสดงความตั้งใจของผู้พูด (สำนวน “อยากได้” หรือ “อยากทำ” ก็ไม่สามารถใช้ได้เช่นกัน)
ไม่ใช้กับการออกคำสั่ง ขอร้อง หรือชักชวน
ในกรณีนี้「やすみます」เป็นสำนวนที่แสดงความตั้งใจของคุณเอ จึงไม่สามารถใช้ได้
ถ้าอย่างนั้นควรพูดว่าอย่างไรดี
ขอแนะนำให้ทุกคนใช้รูปประโยคนี้ค่ะ
「きょうは かぜを ひいたので、やすみます。」
ตัวอย่างรูปประโยค「ประโยคＡ[รูปて] 、ประโยคＢ」ที่สามารถใช้ในกรณีอื่นนอกเหนือจากการบอกเหตุผล
Ａ「おくれて しまって、すみません。」(ขอโทษที่มาสาย)
Ｂ「おてがみを くださって、ありがとうございます。」(ขอบพระคุณที่ส่งจดหมายมาหาค่ะ)
Ｃ「たくさん あるいて つかれたので、ちょっと やすみたいです。」 (เดินมากจนเหนื่อยแล้ว อยากพักสักหน่อย)
มักนิยมใช้คู่กับสำนวนแสดงการขอบคุณหรือขอโทษ「～て＋すみません／ごめんなさい／ありがとう」ดังประโยค Ａ และＢ
สามารถใช้ในประโยคＣ ที่มีเหตุผลซ้อนกัน 2 อย่าง ในกรณีนี้ประโยคส่วนหลังซึ่งแสดงผลสามารถใช้รูป「～たい(อยากทำ)」ได้ไม่มีปัญหาค่ะ
แล้วมาติดตามภาษาญี่ปุ่นของคนไทยที่คนญี่ปุ่นเองยังต้องฉงนในตอนต่อไปนะคะ
สามารถติดตามข้อมูลที่น่าสนใจ ข่าวสารประชาสัมพันธ์อื่น ๆ เกี่ยวกับสาขาวิชาภาษาญี่ปุ่น คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ที่ facebook: สาขาวิชาภาษาญี่ปุ่น อักษรศาสตร์ จุฬาฯ หรือ https://www.facebook.com/JapaneseChula/
