ฌะกุฮะชิ 尺八

ฌะกุฮะชิ คือ ขลุ่ยชนิดหนึ่งของญี่ปุ่น มีต้นกำเนิดจากประเทศจีนและเผยแพร่เข้าประเทศญี่ปุ่นราวสมัยนะระ ทำด้วยไม้ไผ่ มีหลายชนิด เช่น ขลุ่ยฌะกุฮะชิสมัยโบราณ(古代尺八)ใช้บรรเลงประกอบการแสดงกะงะกุ(雅楽)ยาวประมาณ 34-43 ซ.ม. ด้านหน้ามี 5 รู ด้านหลังมี 1 รู ต่อมาราวปลายยุคกลางมีขลุ่ยฌะกุฮะชิชนิดใหม่เกิดขึ้น คือ ฮิโตะโยะงิริ(一節切)นอกจากนี้ยังมีอีกหลายชนิดที่ได้รับอิทธิพลจากเครื่องดนตรีตะวันตกโดยมีรูด้านหน้า 7 และ 9 รู แต่ขลุ่ยฌะกุฮะชิในปัจจุบันส่วนมากเป็นชนิดฟุเกะฌะกุฮะชิ(普化尺八)ซึ่งพระชื่อฟุเกะ(普化)ในสมัยเอะโดะใช้เป่าบรรเลงขณะธุดงค์ไปปฏิบัติธรรมตามสถานที่ต่าง ๆ ยาวประมาณ 54.5 ซ.ม. ด้านหน้ามี 4 รู สำหรับนิ้วชี้และนิ้วนางของมือซ้ายและขวาส่วนด้านหลังมี 1 รูสำหรับนิ้วโป้งของมือซ้าย 

 

วินัย จามรสุริยา

 

เอกสารอ้างอิง
神田より子、俵木悟(2010)『民俗小事典 神事と芸能』吉川弘文館

Read more